Het Plan Bureau voor de Leefomgeving (PBL) publiceerde onlangs de Integrale Circulaire Economie rapportage (ICER) voor 2025. Hieruit komt naar voren dat het onwaarschijnlijk is dat Nederland de circulariteits doelen voor 2030 gaat halen. Om de transitie te versnellen is meer sturing vanuit de overheid nodig.
In deze tweejaarlijkse rapportage geeft het PBL een update over de voortgang van de transitie naar een circulaire economie. Voor de ICER worden de volgende productgroepen geanaliseerd: plastic verpakkingen, woningen en hernieuwbare energietechnologieën. Hoewel het dus niet kijkt naar meststoffen, is er geen reden om aan te nemen dat hier andere ontwikkelingen in te verwachten zijn.
Het rapport zegt dat het onwaarschijnlijk is dat het doel om het gebruik van primaire grondstoffen in 2030 te halveren wordt gehaald, doordat het grondstoffengebruik in Nederland tussen 2020 en 2022 zelfs is gestegen. De afhankelijkheid van buitenlandse grondstoffen is een groot risico voor de Nederlandse economie en met de huidige geopolitieke ontwikkelingen is de beschikbaarheid van grondstoffen in de toekomst onzeker. Dit vergroot de noodzaak van circulaire strategieën, zoals het verbeteren van recyclinginfrastructuur, benadrukt de rapportage.
Er blijven belemmeringen voor de transitie, zoals een ongelijk speelveld voor circulaire bedrijven en problemen met toegang tot financiering voor circulaire initiatieven. Volgens het rapport staan consumenten open voor circulaire producten, maar praktische bezwaren zoals hogere kosten en beperkte beschikbaarheid belemmeren hun keuze.
Om de transitie te versnellen, is versterkte sturing vanuit de overheid noodzakelijk, met duidelijke, bindende afspraken tussen verschillende partijen. De PBL rapportage stelt dat additionele beleidsinstrumenten nodig zijn, zo kan gedacht worden aan een subsidie vergelijkbaar met de SDE++, maar dan voor circulariteit. Daarnaast word ook benoemd dat maatregelen die de consumptie van plantaardige eiwitten stimuleren veel potentie hebben. Versnelling van de transitie vraagt om concrete doelen, aanpassingen in wet- en regelgeving, en nieuwe financieringsmodellen. Het is urgent om snel actie te ondernemen voor een duurzame en circulaire toekomst.