De Europese Commissie heeft eind november zorgen geuit over de plannen van landbouwminister Femke Wiersma voor het oplossen van de mestproblematiek. Uit de brief komt het volgende naar voren.
Nederland heeft de hoogste vee dichtheid binnen de EU, de mestproductie die hiermee gepaard gaat leidt tot grote uitdagingen voor het beschermen van de leefomgeving. Hierin baren verslechtering van de waterkwaliteit (zowel oppervlakte water als drinkwater reserves) en verlies van biodiversiteit de commissie tot zorg.
De Europese Commissie benadrukt de noodzaak van effectieve maatregelen om deze uitdagingen te adresseren en te voldoen aan de Nitraatrichtlijn.
Boeren hebben behoefte aan duidelijkheid en lange-termijn perspectief. In de brief valt te lezen dat het de Commissie zorgen baart dat delen van het nieuwe beleid leunen op de veronderstelling dat er verandering mogelijk is voor de milieu normen binnen de Nitraatrichtlijn. Dit is onzeker gezien deze richtlijn nog onder evaluatie ligt. De Commissie benadrukt dat discussie over de Nitraatrichtlijn en derogatie gegrond moeten zijn op actuele wetenschappelijke onderbouwing, én rekening moeten houden met de impact van bemestingspraktijken en Europese en nationale wetgeving.
Specifieke punten voor zorg en verduidelijking zijn de maatregelen omtrent:
- Vermindering van bufferzones: Is met de voorgestelde vermindering van bufferzones van 250 meter naar 100 meter er ook gekeken naar de impact op stikstofgevoelige gebieden.
- Toename in schattingen over ammoniak emissies: Deze kunnen leiden tot hogere mesttoepassingsquota. Is de impact hiervan al onderzocht voor het voldoen aan de ammonia limieten onder Directive (EU) 2016/2284?
- Investeren in mestverwerking en bevordering van export: Is de impact van verwerking en transport op de ammonia emissies van dierlijke mest wel goed onderzocht?
- Verlenen periode voor het uitrijden van mest: Is er gekeken naar het effect op nitraat uitwassing na het groeiseizoen? Welke maatregelen worden genomen om het toegenomen risico op fraude te beheren?
- Het heroverwegen van het benoemen van heel Nederland tot ‘nitraat gevoelig’: In een scenario waar er meer dan 250kg/Ha stikstof geproduceerd kan worden, welke gebieden in Nederland zijn dan gevrijwaard van de druk die intensieve veehouderij geeft op de leefomgeving?
- Opkoop van productie rechten: Plannen voor opkoop van productie rechten zijn gebaseerd op plannen van het voorgaande kabinet. De Raad van State heeft al aangegeven dat deze niet voldoende zijn om de gewenste reductie te bewerkstelligen. Wat is er sindsdien veranderd waardoor dat nu wel het geval is?
De Commissie is wel positief over de vrijwillige uitkoop, en denkt dat dit een effectieve maatregel is. Daarnaast blijft de commissie ook in gesprek met de Nitraatcommissie om een meerderheid te vinden voor RENURE.